Wednesday, November 23, 2011

मैं ज़िन्दगी का साथ निभाता चला गया - अनुवाद


मी जीवनास साथ देत धुंद चाललो
चिंता धुरात उडवुनी मी मुक्त चाललो

राखेस चाळणे पुन्हा असेच ना वृथा
शिशिरातुनी वसंत शोधुनी मी चाललो

जे लाभले मला मी त्यात हर्ष मानला
जे हरवले तयास विस्मरून चाललो

सुख-दु:ख हा फरकही जेथ जाणता न ये
माझ्या मनास तेथ घेउनी मी चाललो

मूळ गीत - साहीर लुधियानवी
अनुवाद - ....रसप....


मैं ज़िन्दगी का साथ निभाता चला गया
हर फ़िक्र को धुए में उडाता चला गया

बरबादियो का सोग मनाना फजूल था
बरबादियो का जश्न मनाता चला गया

जो मिल गया उसी को मुक्कदर समझ लिया
जो खो गया मैं उसको भूलता चला गया

गम और ख़ुशी में फर्क ना महसूस हो जहां
मैं दिल को उस मक़ाम में लता चला गया

- साहीर लुधियानवी

Tuesday, November 22, 2011

मीही बोलावे आता हा विचार आहे


मीही बोलावे आता हा विचार आहे
ऐकुन घ्या वा सोडुन द्या की, "सुमार आहे"
कितीक वर्षांपासुन तुमचे ऐकत आलो
आता मजला चुकते करणे उधार आहे

बालवयाचा असताना मी 'लहान' म्हटले
पोरवयाचा होता होता 'जवान' म्हटले
कधीच काही बोलायाला दिलेच नाही !
हुकूमशाहीला तुमच्या मी 'महान' म्हटले

जिकडे तिकडे तुम्हीच खुर्च्या धरून बसता
माझी तत्त्वप्रणाली ऐकुन खोचक हसता
तुमच्यामागे देश चालवुन काय साधले ?
चला, उठा, ना अडणे काही तुम्ही न असता

दमेकऱ्या, तू खोकुन घे जा तोंड दाबुनी
मधुमेह्या, तू अगोड हो जा सुया टोचुनी
लटपट लटपट पाय कापती बसल्या बसल्या
कसे जगाच्या याल तुम्ही जोडीस धावुनी ?

केवळ माझ्यासाठी आहे वेळ आजची
नको मला ती जीर्ण-शीर्णशी झूल कालची !
नसांत माझ्या सळसळते चैतन्य वाहते
बघुन थांबली मलाच दुनिया भोवतालची

मनात आता चंग बांधला, झुकणे नाही
खुरडत खुरडत असे चालणे जमणे नाही
आता घेतो उंच भरारी आकाशी मी
तुम्हासारखे कूपमंडुकी जगणे नाही  


....रसप....
२१ नोव्हेंबर २०११

Monday, November 21, 2011

मुर्दाड जीवनाला माझी दया न आली


मयुरेशच्या गझलेतील "मुर्दाड जीवनाला माझी दया न आली" ह्या मिसऱ्यावरून काही सुचलं - 

मुर्दाड जीवनाला माझी दया न आली
मी हार मानुनीही केल्या कितीक चाली

माझ्यासमोर गेली वस्ती जळून सारी
त्यानेच जाळले अन् बनला स्वत:च वाली

अंधार सांडलेला वाटेवरी कधीचा
माझीच सावलीही आता फितूर झाली

मी ऐकला पुन्हा तो हुंकार ओळखीचा
आनंद शोधताना ही वेदना मिळाली

पूर्वी इथेच होती छाया निवांत थोडी
आता जमीनही का अंगार तप्त व्याली ?

....रसप....
२१ नोव्हेंबर २०११

Saturday, November 19, 2011

गुज़ारिश - चित्रपट कविता


काजळकाळ्या रात्रीला चांदण्याचं स्वप्न
स्वप्नातल्या चंद्राला डागांचं खुपणं
निद्रिस्त शरीराची अस्वस्थ कुरबुर
पुन्हा एकदा मनामध्ये अव्यक्त हुरहूर

गिरवलेल्या नशीबानं फुटलेलं ललाट
उगाचच उजळणारी निर्लज्ज पहाट
लादलेलं अस्तित्त्व जगण्याची सक्ती
पुन्हा एकदा व्यापून उरलेली विरक्ती

दैवासमोर गुडघे टेकून थकलेले उपाय
चेहरा फक्त उरलेला, ना हात ना पाय
सुटकेच्या शेवटासाठी मिनतवाऱ्या करणं
पुन्हा एकदा क्षण क्षण जगून जगून मरणं

करोडोंतल्या एकाला करोडोंतला रोग
असामान्य कर्तृत्वाला गलितगात्र भोग
बुरसटलेल्या क्षितिजाची आभाळाला किनार
पुन्हा एकदा चुकवायचे अंधाराचे उधार ...

....रसप....
१९ नोव्हेंबर २०११

Thursday, November 17, 2011

सखे, मी हातचं राखून बोलायला शिकलोय..


'त' वरून 'ताक-भात' तू झटक्यात ओळखायचीस
वाक्य संपायच्या आधीच पूर्णविराम द्यायचीस
पण आजकाल मी नवीन नवीन भाषा शिकलोय !
सखे, मी हातचं राखून बोलायला शिकलोय..

दोन-तीन दिवसांचा चलपट डोळ्यात तू पाहायचीस
एक क्षण बघून, माझं स्वगत तूच म्हणायचीस
पण आजकाल मी काळा चष्मा लावायला शिकलोय !
सखे, मी हातचं राखून बोलायला शिकलोय..

'सिनेमा मला आवडला का?' तूच मला सांगायचीस
हॉटेलमध्ये माझी ऑर्डर देऊन मोकळी व्हायचीस
पण आजकाल मी आवडीही नाकारायला शिकलोय !
सखे, मी हातचं राखून बोलायला शिकलोय..

आता तू माझ्याकडून वदवून घेऊ शकत नाहीस
माझ्या मनातलं जाणून घेऊ शकत नाहीस
तुझ्यापासूनही बरंच काही लपवायला शिकलोय..
सखे, मी हातचं राखून बोलायला शिकलोय..


....रसप....

Wednesday, November 16, 2011

गे माय मराठी..


गे माय मराठी शब्दफुलांचे हार तुला वाहतो
पदकमलांना क्षीरस्नान जणु नित्य तुझ्या घालतो
प्रसन्न होशी अम्हा पामरां आशिर्वच देऊनी
असेच राहो सदासर्वदा शब्दबहर उधळूनी

सह्याद्रीची भूमी नटली अभंग साहित्याने
शिवरायांनी येथ शिकवले जगणे अभिमानाने
वीर जाहले शूर जाहले रणांगणी जिंकले
विद्वानांचे ज्ञानदीपही चहूकडे उजळले

वसा घेतला जन्म आमुचा तुजसाठी वेचण्या
पाऊल येथून मागे नाही फक्त पुढे चालण्या
तुकाराम-ज्ञानबा माऊली अमुची श्रद्धास्थाने
आम्ही चालवू थोर वारसा नित्य पुढे "नेटा"ने

महाभागांनी अपुली वचने तशीच मागे घ्यावी
नवी पिढी ही फुसकी नाही उभी पाय रोवुनी
कंबर कसली रक्षण करण्या भाषा-साहित्याचे
समर्थ आम्ही नसांत अमुच्या तप्त रक्त वाहते


….रसप….

Tuesday, November 15, 2011

गीत मनाचे गात रहावे..


गीत मनाचे गात रहावे वेदनेतही पुन्हा नव्याने
चिंब भिजावे दु:ख बरसता पावसातही पुन्हा नव्याने
दु:खाला घेऊन सोबती पचवुन ठिणग्या दीप बनावे
तोच जिंकला पेटुन उठला जिद्दीने जो पुन्हा नव्याने

आयुष्याशी स्पर्धा करतो हरूनही जो पुन्हा नव्याने
वार झेलुनी उभा राहतो छाती काढुन पुन्हा नव्याने
दीप्ती ज्याच्या पराक्रमाची दिपवुन टाके आकाशाला
त्याच्यासाठी पहाट होते मावळूनही पुन्हा नव्याने

घसरण होता चालुन जातो शिखरावरती पुन्हा नव्याने
अभिमानाने पाय रोवुनी उभा राहतो पुन्हा नव्याने
डगमगतो ना यत्किंचितही वादळवाऱ्यांना खेळवतो
अघटित हरते, विजयपताका त्याची फडके पुन्हा नव्याने

काटा रुतता काढुन त्याला पुढे चालतो पुन्हा नव्याने
रक्ताळुनही पाउल ज्याचे वेग पकडते पुन्हा नव्याने
छायेखाली रमतच नाही मार्ग खुणावे सदैव ज्याला
त्याच्या पाउलखुणा उमटती वाटेवरती पुन्हा नव्याने

रंग-रंग लेऊन बघावा, रंग रंगतो पुन्हा नव्याने
गंध-गंधही टिपून घ्यावा, गंध गंधतो पुन्हा नव्याने
षड्जाच्या परमोच्च बिंदुला जपून घ्यावे अंत:करणी
चित्रमनोहर सुरेल गाणे जीवन बनते पुन्हा नव्याने


....रसप....
१४ नोव्हेंबर २०११

Saturday, November 12, 2011

रोजच उशीर होतो..!


किरकिर किरकिर गजर वाजतो भल्या पहाटे 'पिडतो'
'स्नूझ' करुन मी परत झोपतो रोजच उशीर होतो..!
खडबडून मग उठतो आणिक किती धावपळ करतो
नाश्ता सोडुन देतो कारण रोजच उशीर होतो..

कापुन घेतो हनुवटीस मी पटपट दाढी करतो
पाणी ओतुन बदाबदा मी 'बुडबुड गंगे' म्हणतो!
इस्त्री करतो शर्टाला अन तशीच पँट चढवतो
सॉक्स घालतो पुन्हा कालचे, रोजच उशीर होतो !

खिश्यात केवळ चिल्लर असून रिक्शाला थांबवतो
पुन्हा पुन्हा मी घड्याळ बघतो अन सुस्कारे देतो
कसाबसा तो चुकवून ट्रॅफिक स्टेशनला पोचतो
रुपया-रुपया मोजुन देता रोजच उशीर होतो

तोबा गर्दी भरलेली, मी पुन्हा पुन्हा चेंगरतो
गाडी माझी निघून जाते हताश मीही बघतो
लगडुन येते पुढची गाडी मीही तिला लगडतो
मुठीत घेतो जीव तरीही रोजच उशीर होतो  

सरतच नाही काम जराही फुरसत मला न मिळते
कँटिनमधल्या अड्ड्यांनाही मला न जाता येते
उगा जरासे गिळून तुकडे माझा लंच उरकतो
अड्डे जाती उठुन मला तर रोजच उशीर होतो

रात सावळी उरते माझा दिवस सुना मावळतो
पुन्हा लगडण्या गाडीला मी उलटपावली येतो
किती रिकामी गाडी असते चौथी जागा घेतो !
तिसऱ्या प्रहरी घरी पोचतो, रोजच उशीर होतो

असाच माझा रहाटगाडा थोडा कुरकुर करतो
पोटासाठी सगळी मरमर, मरत मरत मी जगतो
पेरुन स्वप्ने मिटतो डोळे, ग्लानी येउन निजतो
किरकिर किरकिर गजर वाजतो, रोजच उशीर होतो......

किरकिर किरकिर गजर वाजतो, रोजच उशीर होतो......!

....रसप....
१२ नोव्हेंबर २०११

Friday, November 11, 2011

.... असले काही उरले नाही.

तळमळ वाटुन जळजळ व्हावी असले काही उरले नाही
सुकी पापणी भिजून जावी असले काही उरले नाही

कधीकाळचा वैभवशाली देश भासतो अता भिकारी
गौरवगीते स्फुरून गावी असले काही उरले नाही

खड्ड्यांमधुनी रस्ता शोधू, नळास पाणी कुठून आणू?
उजेड पडुनी वाट दिसावी, असले काही उरले नाही

नाही ज्याला लाज मनाची, करेल सेवा काय जनाची?
भल्या-बुऱ्याची समज असावी, असले काही उरले नाही  

करांस साऱ्या मीच भरावे, सवलत घेउन कुणी खुलावे
श्रमांस माझ्या किंमत यावी, असले काही उरले नाही

"माझे-माझे" करता करता, मस्त तुंबड्या भरता भरता
गरिबाचीही व्यथा कळावी, असले काही उरले नाही

शिवबा व्हावा पुढच्या दारी, अम्हां मिळावा फक्त पुढारी
उत्क्रांतीची कास धरावी, असले काही उरले नाही   

डौल तिरंग्याला ना दिसतो, रंग-रंग का भिन्न वाटतो?
एकजूट ती पुन्हा बनावी, असले काही उरले नाही   

....रसप....
२० नोव्हेंबर २०११

Thursday, November 10, 2011

तुझ्या पत्रातला मजकूर..


लिफाफा पापण्यांच्यासारखा पाणावला होता
तुझ्या पत्रातला मजकूर का ओलावला होता

अहाहा ! वार तू सारे किती केलेस प्रेमाने
तुझा प्रत्येक वर्मी घाव मी लाडावला होता

कुणाला दु:ख ना झाले अरे मेलीच म्हातारी
खरे तर आज माझा काळही सोकावला होता

मनाचे मागण्याला हात जोडूनी किती आले
असा कोणीच नाही देव ज्याला पावला होता

कधी आयुष्य झाले शर्यती ठाऊक ना कोणा
इथे जो तो जगामागे अधाशी धावला होता

मला ज्यांनी दिले होते धडे बेताल होण्याचे
जगाला सांगती वेडा उगा नादावला होता

मलाही जीवघेणा छंद जोपासायचा होता
तुझ्या बाणांस झेलूनी 'जितू' वेडावला होता


....रसप....
९ नोव्हेंबर २०११

Wednesday, November 09, 2011

हार ना मी मानली


झेलताना वादळाला हार ना मी मानली
लोटले मी सागराला, हार ना मी मानली

पाठ माझी पाहुनी हल्ल्यास तो सरसावला
माफ केले भेकडाला, हार ना मी मानली

मी जिथे गेलो तिथे काटेच होते सांडले
पाहुनी एका फुलाला हार ना मी मानली

हा नशीबाचा रडीचा डाव आयुष्यासवे
जिंकुनीही हारण्याला हार ना मी मानली

चेहरा ओढून घे वा सजवुनी भांगास घे
पाळताना बंधनाला हार ना मी मानली

बोल तू बिनधास्त 'जीतू' शब्द होऊ दे सुरे
ऐकुनी निर्ढावण्याला हार ना मी मानली


....रसप....
८ नोव्हेंबर २०११

Tuesday, November 08, 2011

पैशासाठी अमेरिकेला इतके गेले - (विडंबन)


समाज अमुचा इतका पुढारलेला आहे
रॉक गायकाच्या डोईला शेला आहे

मार्क मिळाले, प्रवेश नाही मला मिळाला
हरकत नाही, "मंदिर" नामक ठेला आहे

पैशासाठी अमेरिकेला इतके गेले
कर्जामध्ये गोराही बुडलेला आहे !

जेव्हा मिळते दर्शन नेत्यांचे जाणावे
निवडणुकीचा काळ नजिक आलेला आहे

गाडी माझी रोज थांबते बारसमोरी
डिझेलपेक्षा स्वस्त बिअरचा पेला आहे

वाट पाहतो आहे, त्याने फोन करावा
यमास माझा मिस्ड कॉल गेलेला आहे

दुनिया इतकी कष्टी का हे विचारले मी
पुन्हा 'जितू'चा जन्म म्हणे झालेला आहे

मूळ रचना - 'बेफिकीर !'
विडंबन - ....रसप....
५ नोव्हेंबर २०११

मूळ रचना - "पैशासाठी अमेरिकेला इतके गेले.."

Monday, November 07, 2011

अशी वेदना माझी सुंदर !



अशी वेदना माझी सुंदर
मनात जपतो तिला निरंतर
बंद कुपी ही कस्तूरीची
दरवळते जणु सुगंध अत्तर

हिची कहाणी कुणा न कळली
जिथे पेटली तिथे उजळली
तिमिरशांततेला भेदूनी
पवित्र ज्योती कशी उमलली

डोळ्यांमधले अमृत टिपते
घावांतुन मकरंद प्राशते
काळाच्या झळयांना सोसुन
कनकासम ही चमचम करते

पाहुनिया स्वप्नांची शकले
नजरेचे ह्या पाउल थिजले
पुढे वेदना सरली माझी
तुकड्यांना त्या पुन्हा जोडले!

एकांताचे गाणे बनते
नभास साऱ्या व्यापुन उरते
जीवनवाटेवरी कोरड्या
रिमझिम रिमझिम कधी बरसते


....रसप....
१७ ऑक्टोबर २०११

"मराठी कविता समूहा"च्या "कविता-विश्व"च्या दिवाळी अंक - २०११ मध्ये प्रकाशित.

Sunday, November 06, 2011

एका दुपारी..


दिवाळीची सुट्टी..!!
मी टीव्हीवर मॅच पाहात बसलो होतो.
जेवण आटोपून..
तोच.. “काकू..” हाक आली..
घराबाहेरून
पाठोपाठ बेलही वाजली,
“टिंग टॉंग”
दुपारी २:३० ला कोण आलंय..??
मी परेशान !

दार उघडून पाहिलं..
गेटबाहेर दोन मुलं..
८-१० वर्षांची मुलगी अन् ५-६ वर्षांचं दूधखुळं
मळकट कपडे अन् कळकट अवतार
अनवाणी पाय अन् डोळे लाचार ..!

“काय हवंय?”.. माझा प्रश्न
ताबडतोब उत्तर - “फटाके द्या ना..!!”
“फटाके..?? आम्ही आणत नाही.
आमच्याकडे कुणीच फोडत नाही”
“एक तरी द्या ना..!!”, लहानगं बोललं.
“खरंच नाहीयेत..”
पण त्यांना ना ते पटलं..
प्रश्नार्थक नजर अपेक्षेने बघत होती
आणि मी दार लावून घेतलं

मॅचमधलं लक्ष लगेच उडून गेलं
खिडकीमधून पुन्हा मी घराबाहेर पहिलं
दोन्ही मुलं गेटबाहेर तशीच उभी होती
माझं दुमजली घर निरखून पाहात होती

“माजोरडा कुठला....एवढं खोटं बोलतो..??
द्यायचे नाहीत म्हणून "आणलेच नाहीत" सांगतो..!!
दोन-चार फटाक्यांनी काय फरक पडला असता..
ह्यांच्या डबल बार मध्ये एक सिंगल आमचाही असता..”
- मला त्यांचं स्वगत ऐकू येत होतं
ती पुढच्या घराकडे गेली
पण माझं मन त्याच विचारात होतं

“घरी काय जेवली असतील??
चकली-चिवडा-लाड़ू..??
की फटाके मागितले म्हणून 'धम्मक लाडू'..?
दिवाळीचे फटाकेच मागावेसे वाटावे..??
फराळाचे पदार्थ त्यांना मिळत असावे?
शाळेला दिवाळीची सुट्टी असेल की-
अजून हातात पुस्तकच घेतलं नसेल..??

अनेक प्रश्नांनी घेरलं.. पण सत्य एकच होतं-
घृणास्पद प्रदर्शन आपण मांडत असतो लोकांसमोर ..
खऱ्या/ खोट्या ऐश्वर्याचं..
आसमंत दणाणून काय साधत असतो..??

दिवाळी म्हणजे फटाके हा समजच आता रुढ झालाय का??
पोटची आग शमवण्यापेक्षा ती दारू जाळण्याची हौस का?


....रसप....
६ नोव्हेंबर २०११

Saturday, November 05, 2011

उत्तरांचं दुकान!!


कधीही.. कुठेही.. कसेही..
प्रश्न उपलब्ध आहेत;
अगदी विनामूल्य....
मुबलक प्रमाणात
तुमचा साठा संपायच्या आत
अगदी घरपोच....दारात..
"फ्री होम डिलिव्हरी..!!"
पण शोधूनही सापडत नाही
ते उत्तरांचं दुकान....
उणीव नाही माझ्याकडे उत्तरांची
पण ती जुळत नाहीत पडलेल्या प्रश्नांशी....
आहे का कुणाला ठाऊक
असं एखादं दुकान
जिथं उत्तरं बदलून मिळतील..?
किंवा नवीन विकत मिळतील....?
जी आपल्या प्रश्नांशी जुळतील!
बंद कुलुपाची किल्ली बनवतात ना,
अगदी जुळवून.. तसं..!

नाही ?
मग ते प्रश्नांचं दुकान कुठे आहे सांगा...
च्या मारी.. आगच लावून टाकतो....!!

....रसप....
५ नोव्हेंबर २०११

Thursday, November 03, 2011

माजं साजरं शिवार



काली काली माजी माय
माजा येकला आधार
मनामंदी डोले माज्या
माजं साजरं शिवार

क्येला रगुताचा घाम
जाली खरीपाची ज्वार
दानं तांबडं पिकवी
माजं साजरं शिवार

कपाशीचं श्येत पहा
ढगावानी मऊशार
फुलाफुलाला हासवी
माजं साजरं शिवार

मोट पानी देई धो-धो
जनू अमृताची धार
सोन्या-चांदीनं सजलं
माजं साजरं शिवार

बैलजोड ऐटबाज
ज्वोर पावलात फार
येका दिसात नांगरी
माजं साजरं शिवार

डोईवर उन्हं येता
आंब्याखाली वाटे गार
कसं निवांत दिसतं
माजं साजरं शिवार

येता कापनीची येळ
माज्या डोळां लागे धार
दिसे कोरडं बोडकं
माजं साजरं शिवार

माजं साजरं शिवार
करी सपान साकार
भुलवितं दुख सारं
माजं साजरं शिवार


....रसप....
३ नोव्हेंबर २०११

Wednesday, November 02, 2011

कधी ना बोललो जे मी..


कधी ना बोललो जे मी तुला थोडे कळावे का ?
मुक्याने एकटे माझ्या मनाशी मी जळावे का ?

कितीही धावला पाहून येत्या वादळाला तू
नशीबी जे तुझ्या आहे कधीही ते टळावे का ?

किती साऱ्या अपेक्षांना दिली नावे सिताऱ्यांची
तुझ्या नावासवे प्रत्येक ताऱ्याने गळावे का ?

उभे तारुण्य नजरेला कधीही फेकले नाही
अरे आता पिकाया लागल्यावरती चळावे का ?

तुझ्यासाठीच खोळंबून होती रात्र ही वेडी
जराश्या चाहुलीला ऐकुनी आता ढळावे का ?

तुला मी शोधतो येथे-तिथे नाहीस कोठेही
तरीही साद तू देऊन स्वप्नांना छळावे का ?

जिवाची काहिली होते तुझ्या अश्रूंस पाहूनी
मिनतवाऱ्या करूनीही निखारे ओघळावे का ?

तुझ्या शौर्यापुढे 'जीतू' जगाने हार मानावी
प्रियेला पाहुनी पुरते असे तू पाघळावे का ?


....रसप....
२ नोव्हेंबर २०११
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...