बेसन की सोंधी रोटी पर.... - भावानुवाद

"निदा फाजली" ह्यांची एक अप्रतिम कविता वाचनात आली. कविता इतकी सुंदर आहे की अनुवाद करावा की नाही असा प्रश्न पडला. गेले दोन-तीन दिवस पुन्हा-पुन्हा वाचली.. किमान २५ वेळा तरी.. तेव्हा कुठे जराशी हिंमत आली अनुवादाचा प्रयत्न करायची. मला जाणीव आहे की माझा प्रयत्न अगदीच बाष्कळ असेल.. तरी मूळ कवितेचा अंशभर सुगंधही माझ्या अनुवादात उतरला तर मी समजेन की मी ह्या प्रयत्नात यशस्वी झालो!

बेसन की सोंधी रोटी पर खट्टी चटनी जैसी माँ ,
याद आता है चौका-बासन, चिमटा फुँकनी जैसी माँ ।

बाँस की खुर्री खाट के ऊपर हर आहट पर कान धरे ,
आधी सोई आधी जागी थकी दुपहरी जैसी माँ ।

चिड़ियों के चहकार में गूँजे राधा-मोहन अली-अली ,
मुर्गे की आवाज़ से खुलती, घर की कुंड़ी जैसी माँ ।

बीवी, बेटी, बहन, पड़ोसन थोड़ी-थोड़ी सी सब में ,
दिन भर इक रस्सी के ऊपर चलती नटनी जैसी मां ।

बाँट के अपना चेहरा, माथा, आँखें जाने कहाँ गई, 
फटे पुराने इक अलबम में चंचल लड़की जैसी माँ ।


- निदा फाजली

भावानुवाद :

पोळी-चटणीची आंबटशी गोडी भासे माझी आई
पाहुन चिमटा चौरंगाला मज आठवते माझी आई

पहुडुन खाटेवर काथ्याच्या खुट्ट वाजता खुले पापणी
श्रांत दुपारी अर्धी-मुर्धी सावध निजते माझी आई

चिवचिव चिमण्या साद घालती "राधा-मोहन अली-अली" ची
पहाटवेळी आरव ऐकुन कवाड उघडे माझी आई

कितीक नाती वेगवेगळी, कितीक रूपे तिने वठवली
तारेवरची रोजरोजची कसरत जगते माझी आई

तुकड्यांमध्ये वाटुन उरली कुणास ठाउक कुठे कितीशी?
जुन्या फाटक्या छबीत अल्लड मजला दिसते माझी आई


मूळ कविता - "बेसन की सोंधी रोटी पर...."
मूळ कवी - निदा फाजली
भावानुवाद - ....रसप....
२० ऑक्टोबर २०११